วัดแม่พระลูกประคำ (กาลหว่าร์)

1318 ซ.วานิช 2 ถ.โยธา แขวงตลาดน้อย เขตสัมพันธวงศ์ กรุงเทพฯ 10100
โทร. 0-2266-4849, 0-2236-2727 โทรสาร  0-2639-6884

 

ประวัติวัดแม่พระลูกประคำ (กาลหว่าร์)

เมื่อทหารพม่าบุกเข้าทำลายกรุงศรีอยุธยาในปี 1767 คริสตังโปรตุเกสต่างก็พากันหลบหนีไปหาที่หลบซ่อนในที่ต่างๆ พวกหนึ่ง ไปอยู่วัดซางตาครู้สกับคุณพ่อกอรร์พระสงฆ์ชาวฝรั่งเศส แต่มีพวกหนึ่งไม่ยอมรับมิชชันนารีฝรั่งเศส พวกเขายอมรับแต่พวกพระสงฆ์ชาวโปรตุเกส จึงแยกไปอยู่ในที่ดินว่างเปล่าซึ่งเป็นที่ตั้งของวัดกาลหว่าร์ในปัจจุบัน ที่ที่พวกเขาอยู่นี้มีชื่อว่า ค่ายแม่พระลูกประคำ ตามชื่อรูปแม่พระลูกประคำที่พวกเขานำมาจากอยุธยา คริสตังที่อาศัยอยู่ในค่ายนี้ยังไม่มีวัด ทั้งยังไม่มีพระสงฆ์ชาวโปรตุเกสมาปกครอง พวกเขา จึงไปร่วมพิธีทางศาสนาที่วัดซางตาครู้ส ปี 1786 พระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานที่ดินที่พวกเขาอาศัยอยู่นั้น สำหรับสร้างวัด และในปี 1787 วัดก็สร้างเสร็จ เป็นวัดแบบเรียบง่าย สร้างด้วยไม้ ยกพื้นสูง เพราะที่ดินแปลงนี้เคยถูกน้ำท่วม มีห้องประชุมใหญ่สำหรับสัตบุรุษ และห้องซาคริสเตีย ด้านข้างมีบ้านพักพระสงฆ์ขนาดย่อมสำหรับเจ้าอาวาสที่จะมาพัก

เพราะคริสตังเหล่านี้หวังว่า สักวันหนึ่งเขาจะมีพระสงฆ์ชาวโปรตุเกสมาปกครอง วัดนี้ชื่อมีว่าวัดกาลหว่าร์ ตามชื่อรูปพระตายหรือกาลหว่าร์ ซึ่งพวกเขานำมาจากอยุธยา คริสตังชาวโปรตุเกสเหล่านี้ขอให้พระอัครสังฆราชแห่งเมืองกัว ส่งพระสงฆ์โปรตุเกสมาปกครองพวกตน แต่ทางเมืองกัวไม่ยอมส่งโดยมีเหตุผลว่า พวกเขามีผู้ปกครองอยู่แล้ว คือพระสังฆราชชาวฝรั่งเศส ซึ่งพระสันตะปาปาทรงแต่งตั้ง ดังนั้น คริสตังโปรตุเกสจึงค่อยๆ กลับใจยอมรับอำนาจการปกครองของมิชชันนารีฝรั่งเศสในที่สุด เพราะจนถึงเวลานั้นที่วัดกาลหว่าร์ยังไม่มีพระสงฆ์องค์ใดมาทำมิสซาโปรดศีลได้

ปี 1820 พระเจ้าอยู่หัวพระราชทานที่ดินเพื่อตั้งสถานกงสุลโปรตุเกส ต่อมาภายหลังสถานกงสุลนี้ได้รับฐานะเป็นสถานทูต ท่านกงสุลขอให้พระเจ้าอยู่หัวประกาศว่าที่ดินค่ายแม่พระลูกประคำ เป็นที่ดินพระราชทานแก่ประเทศโปรตุเกส พระเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 2) จึงทรงมีพระบรมราชโองการตอบว่าที่ดินผืนนี้ มิได้พระราชทานให้รัฐบาลโปรตุเกส แต่ให้คริสตังโปรตุเกสสร้างวัดได้ และดังนั้นที่ดินนี้จึงเป็นกรรมสิทธิ์ของมิสซังโรมันคาทอลิก ไม่ว่าใคร ชาติใด ที่เป็นประมุขของมิสซัง พระสังฆราชฟลอรังส์จึงเข้าปกครองวัดกาลหว่าร์และทำมิสซาอย่างสง่าเป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 25 สิงหาคม1822เพื่อเป็นการเทิดเกียรติแด่พระนางมารีอา

ชาวโปรตุเกสที่อาศัยอยู่บนที่ดินผืนนี้ค่อยๆอพยพโยกย้ายไปทำมาหากินในที่ต่างๆ จึงมีจำนวนลดลงเรื่อยๆ และมีชาวจีนเข้ามาอยู่อาศัยแทน นานๆครั้งจึงจะมีส่งพระสงฆ์ไทยมาทำมิสซา และโปรดศีลให้

ปี 1837 คุณพ่ออัลบรังด์มาอยู่ที่วัดกาลหว่าร์ เพราะสะดวกสำหรับการติดต่อแพร่ธรรมในหมู่ชาวจีน ท่านได้สร้างห้องโถงใหญ่ ด้วยไม้ไผ่ มุงแฝกสำหรับ ใช้เป็นสถานที่แพร่ธรรมให้แก่คริสตังใหม่และคริสตังชาวจีน เนื่องจากวัดเก่าที่ชาวโปรตุเกสสร้างเมื่อปี 1887 นั้นผุพังไปเกือบหมดแล้วพระสังฆราชกูรเวอซีจึงสั่ง ให้รื้อและสร้างใหม่ เป็นวัดครึ่งอิฐครึ่งไม้ ทำพิธีเสกในวันที่ 1 ตุลาคม 1839 โดยพระคุณเจ้าปัลเลอกัว ซึ่งเป็นพระสังฆราชผู้ช่วย และตั้งชื่อวัดว่า วัดแม่พระลูกประคำ แต่ชาวจีนยังคงเรียกว่า วัดกาลหว่าร์ มาจนถึงปัจจุบันนี้

ในสมัยคุณพ่อดือปองด์เป็นเจ้าอาวาส(1846-1864) ในปี1858เพื่อเป็นการลบล้างการทุรจารวัดกาลหว่าร์ซึ่งเกิดจากการมาจุดประทัดในวัดพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานที่ดินอีกแปลงหนึ่งให้ในวันที่ 2 กุมภาพันธ์ 1864 ได้เกิดเพลิงไหม้ที่วัดกาลหว่าร์ ทำลายบ้านพักพระสงฆ์ และหลักฐานทุกอย่างของวัดกาลหว่าร์รวมทั้งหลักฐานและบัญชีศีลศักดิ์สิทธ์ของวัดทุกวัดที่เปิดตั้งแต่สมัยคุณพ่ออัลบรังด์ ในปี 1890 คุณพ่อแดซาลส์ เจ้าอาวาส ได้รื้อวัดกาลหว่าร์ซึ่งมีอายุ 50 กว่าปีแล้ว และ ทำการสร้างใหม่ ซึ่งก็คือหลังปัจจุบัน เสกศิลาฤกษ์วันที่ 4 ตุลาคม 1891 โดยพระสังฆราชเวย์ และเสกวัดใหม่ในปี 1897 ในสมัยคุณพ่อเปอตีต์เป็นเจ้าอาวาส วัดหลังนี้ได้มีโอกาสใช้เป็นสถานที่สำหรับทำพิธีอภิเษกคุณพ่อแปร์รอสเป็นพระสังฆราช เมื่อวันที่ 30 มกราคม 1910 พระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 ทรงแต่งตั้งผู้แทน มาร่วมพิธีด้วย ในสมัยคุณพ่อกิยูเป็นเจ้าอาวาสได้จัดฉลองครบรอบ 25 ปีในวันที่ 1 ตุลาคม 1922 จัดฉลองครบรอบ 50 ปีในวันที่ 5 ตุลาคม 1947 ในสมัยคุณพ่อ โอลลิเอร์เป็นเจ้าอาวาส ในสมัยคุณพ่ออาแมสตอยเป็นเจ้าอาวาสได้ทำการบูรณะซ่อมแซมวัด ทาสีทั้งภายนอกและภายในวัดให้ดูสวยงามและสง่าขึ้น และได้จัดฉลองครบรอบ 60 ปีของวัดเมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 1957 คุณพ่อฮั่วเซี้ยง กิจบุญชู (อนาคตพระอัครสังฆราชแห่งกรุงเทพฯ และพระคาร์ดินัล) ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาส องค์ที่ 13 ในระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ 1965 ถึงเดือนสิงหาคม 1965 นับเป็นเจ้าอาวาสซึ่งเป็นพระสงฆ์คนไทยองค์แรกของวัดกาลหว่าร์ และนับจากนั้นเป็นต้นมา เจ้าอาวาสทุกองค์ของวัดกาลหว่าร์ก็ได้ถูกมอบหมายให้ดับพระสงฆ์ไทย นับเป็นความภาคภูมิใจประการหนึ่งของวัดนี้

เหตุการณ์ที่น่าสนอีกประการหนึ่งเกิดขึ้นในสมัยที่

คุณพ่อประวิทย์ พงษ์วิรัชไชย (1983-1989 ) ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาส คุณพ่อได้บูรณะซ่อมแซมและปรับปรุงสภาพของตัววัดซึ่งกำลังทรุดโทรมมาก ให้มีความสวยงามขึ้น โดยพยายามรักษารูปแบบตลอดจนลวดลายของเดิมไว้ให้มากที่สุดเมื่อวันพฤหัสบดีที่ 16 เมษายน 1987 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี ได้พระราชทานรางวัลประกาศนียบัตรอาคารอนุรักษ์ดีเด่นให้แก่คุณพ่อประวิทย์ พงษ์วิรัชไชย ซึ่งเข้ารับพระราชทานรางวัลในฐานะเจ้าอาวาส นับว่าเป็นความภูมิใจไม่เฉพาะของวัดและสัตบุรุษวัดกาลหว่าร์เท่านั้นแต่ยังเป็นความภูมิใจของพระศาสนจักรในประเทศไทย ที่มีส่วนในการอนุรักษ์ศิลปะที่มีคุณค่าต่อประเทศเทศชาติด้วย

คุณพ่ออนันต์ เอี่ยมมโน(1989 –1994) ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาส วัดกาลหว่าร์ก็กำลังอยู่ในระหว่างการก่อสร้างอาคารที่พักอาศัยให้แก่สัตบุรุษใหม่ ซึ่ง โครงการนี้พระคาร์ดินัลมีชัย กิจบุญชู ได้ให้บริษัทสันติพิทักษ์เข้ามาช่วยเหลือในการดำเนินงานด้วย

คุณพ่อวุฒิเลิศ แห่ล้อม (1995-1999) เป็นเจ้าอาวาส และทำการบูรณะซ่อมแซมอีกครั้งหนึ่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง กระจกสีที่ถือว่ามีความสวยงามที่สุด แห่งหนึ่ง กระจกสีที่ถือว่ามีความสวยงามที่สุดแห่งหนึ่ง และในวันที่ 5 ตุลาคม ค.ศ 1997 มีการจัดฉลองครบรอบ 100 ปี ของวัดหลังปัจจุบันด้วย

คุณพ่อศุภกิจ เลิศจิตรเลขา (พฤษภาคม 1999 – 2004 ) ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาส

คุณพ่อสุรสิทธิ์ ชุ่มศรีพันธุ์ ( 10 พฤษภาคม 2004 - ปัจจุบัน )ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสองค์ปัจจุบัน
ผู้ช่วยเจ้าอาวาส
คุณพ่อมาร์แซล เปแรย์
คุณพ่อธนากร เลาหบุตร

ตารางเวลาพิธีกรรม

พิธีกรรม	วัน/เดือน		เวลา	ภาษา		หมายเหตุ
มิสซาเช้า (วันธรรมดา)	จันทร์ - เสาร์		06.00 น.	ไทย
มิสซาเย็น (วันธรรมดา)	จันทร์- เสาร์		19.30 น.	ไทย
พิธีนพวาร (วันธรรมดา)	เสาร์		19.30 น.	ไทย		19.00 น. ชั่วโมงศักดิ์สิทธิ์ อวยพรศีลมหาสนิท
มิสซาศุกร์ต้นเดือน			19.30 น.	ไทย
พิธีแห่แม่พระ			06.15 น.			ฉลองวัดตุลาคม
มิสซาที่ 1 (วันอาทิตย์)				จีน
มิสซาที่ 2 (วันอาทิตย์)			08.00 น.	ไทย
มิสซาที่ 3 (วันอาทิตย์)			10.00 น.	จีน
มิสซาที่ 4 (วันอาทิตย์)			19.30 น.	ไทย
มิสซาที่ 5 (วันอาทิตย์)
มิสซาที่ 6 (วันอาทิตย์)
การเดินรูป 14 ภาคในเทศกาล มหาพรต	ศุกร์-อาทิตย์		ศ. 18.45 น., อ.19.00 น.	จีน/ไทย  ศุกร์-จีน,		อาทิตย์-ไทย
วันพฤหัสศักดิ์สิทธิ์			19.30 น.	ไทย
วันศุกร์ศักดิ์สิทธิ์			8.00 –14.00 น.  เฝ้าศีล 14.00 น. เดินรูป 14 ภาค 18.45 น. เดินรูป 14 ภาค/จีน 19.30 น. พิธีแห่พระรูปพระศพ พระเยซูเจ้า	ไทย
วันเสาร์ศักดิ์สิทธิ์			19.30 น.	ไทย
มิสซาวันคริสตมาส (กลางคืน)	24 ธันวาคม		22.00 น., 24.00 น.	จีน/ไทย
มิสซาวันคริสตมาส (ตอนเช้า)	25 ธันวาคม		8.00 น., 17.50 น.	ไทย
มิสซาส่งท้ายปีเก่า	31 ธันวาคม		22.00 น.	ไทย
มิสซาตอนรับปีใหม่	1 มกราคม		10.00 น.	ไทย
ฉลองวัด	อาทิตย์แรก ของเดือน ตุลาคม		08.00/10.00 น.	จีน/ไทย		08.00 น. จีน 10.00 น. ไทย
เสกสุสาน
การเดินทาง
ทางบก		สาย			หมายเหตุ
รถโดยสารประจำทาง (สาย)		1,75,35,36,93
รถโดยสารปรับอากาศ (สาย)		ปอ.พ.3,ปอ.พ.6, ปอ.พ.16
ทางน้ำ		สาย			หมายเหตุ
เรือ (สาย)		ข้ามปากคลองสาน – สี่พระยา,เรือด่วน

แผนที่วัด