สิ่งน่ารู้...ในพิธีกรรมเกี่ยวกับกางเขน |
เป็นไม้เท้าซึ่งน่าจะมีที่มาจากไม้เท้าหัวงองุ้มของคนเลี้ยงแกะ หรือไม้เท้าที่ใช้กันทั่วไปในยุคของพระอัครธรรมทูต ปัจจุบันโครซิเยร์ได้รับการตกแต่งอย่างหรูหราผิดกับยุคแรก โครซิเยร์เป็นไม้เท้าประจำตำแหน่งพระสังฆราช พระอัครสังฆราช ฯลฯ โครซิเยร์เป็นสัญลักษณ์ของอำนาจ และขอบข่ายแห่งอำนาจในการตัดสินคดีความ ไม้เท้าโครซิเยร์ที่มีหัวเป็นไม้กางเขนซ้อนกันสองชั้น เป็นเครื่องหมายของนักบุญเกรกอรี และนักบุญซิลเวสเตอร์ ส่วนไม้เท้าโครซิเยร์กับปลาตัวหนั่งเป็นเครื่องหมายของนักบุญเซโน
โครซิเยร์เป็นสัญลักษณ์ของความเมตตา ความหนักแน่น และการแก้ไขความผิด
ไม้กางเขนใช้เป็นสัญลักษณ์ขององค์พระคริสตเจ้าได้ดีที่สุด เพราะทรงสิ้นพระชนม์บนไม้กางเขน นอกจากนี้ไม้กางเขนยังเป็นเครื่องหมายของการชดใช้บาป และการช่วยให้มนุษย์รอดจากบาป ไม้กางเขนมีหลายรูปแบบ แต่ที่เราพบกันบ่อยๆ มี 2 แบบ คือ ไม้กางเขนแบบลาติน กับไม้กางเขนแบบกรีก
แนวตั้งของไม้กางเขนแบบนี้ยาวกว่าแนวนอน ตรงจุดที่ไม้แนวตั้ง และแนวนอนตัดกัน แขนของแนวนอนทั้งสองด้านกับแขนส่วนบนของแนวตั้งมีความยาวเท่ากันโดยประมาณ แต่แขนส่วนล่างของแนวตั้งมีความยาวกว่าแขนอื่นๆ อย่างเห็นได้ชัด ไม้กางเขนแบบนี้ ใช้เป็นสัญลักษณ์ของพระมหาทรมาน หรือการไถ่บาปให้กับมวลมนุษย์ของพระคริสต์ บางครั้งมีการทำจุดสีแดงห้าจุด หรือติดอัญมณีห้าเม็ดไว้บนไม้กางเขน เป็นสัญลักษณ์ของบาดแผลทั้งห้าแห่งที่พระคริสต์ทรงได้รับจากการตรึงกางเขน นอกจากนี้ยังมักมีมงกุฎหนามปรากฏคู่หรือแขวนอยู่บนไม้กางเขนด้วย เชื่อกันว่าพระคริสต์ทรงถูกตรึงบนไม้กางเขนแบบลาติน ไม้กางเขนแบบลาตินที่อยู่โดดๆ หรืออยู่รวมกับวัตถุอื่นใช้เป็นเครื่องหมายของนักบุญหลายท่าน นักบุญเรปาราตาและนักบุญมาร์กาเรตถือไม้กางเขนแบบละตินเรียบๆ นักบุญยอห์นบัปติดตา มักถือไม้กางเขนทำจากต้นกก ส่วนไม้กางเขนที่อยู่คู่กับค้อนและตะปู หรือไม้กางเขนที่พวกทูตสวรรค์ช่วยกันประคอง ใช้เป็นเครื่องหมายของนักบุญเฮเลนา ไม้กางเขนดอกไม้เป็นเครื่องหมายของนักบุญแอนโทนีแห่งเมืองปาตัว ไม้กางเขนประดับดอกลิลีเป็นเครื่องหมายของนักบุญแคเทอรีน แห่งเมืองเซียนา
มีแขนเท่ากันทั้งสี่ด้าน ไม้กางเขนแบบนี้มักใช้เป็นสัญลักษณ์ของพระศาสนจักรมากกว่าใช้เป็นสัญลักษณ์ของพระคริสต์ หรือการสละพระชนมชีพของพระองค์ เป็นเครื่องบูชาเพื่อไถ่บาปให้แก่มนุษยชาติ
เป็นไม้กางเขนซึ่งรู้จักกันดีอีกแบบหนึ่ง ประกอบไปด้วยไม้สองอันพาดตัดกันเป็นรูปตัว x ไม้กางเขนแบบนี้มีที่มาจาก นักบุญแอนดรูว์ ผู้ซึ่งเมื่อถูกตัดสินตรึงกางเขนแล้ว ก็ได้ขอให้ตรึงท่านบนไม้กางเขนที่มีรูปทรงต่างไปจากไม้กางเขนที่ใช้ตรึงพระคริสต์ เพราะท่านคิดว่าไม่สมควรตีตนเสมอองค์พระผู้ไถ่แม้แต่ในยามสิ้นชีพ ไม้กางเขนแบบนี้ จึงกลายเป็นสัญลักษณ์ของความถ่อมตัวในการรับทัณฑ์ทรมาน
เป็นรูปแบบของไม้กางเขนที่เก่าแก่กว่าไม้กางเขนแบบอื่นๆ มีรูปร่างเหมือนอักษร T เพราะมีเพียงสามแขน ไม้กางเขนแบบนี้เรียกอีกอย่างว่าไม้กางเขนแห่งพันธสัญญาเดิม เชื่อกันว่า โมเสสใช้ไม้กางเขนแบบอียิปต์ตวัดงูขึ้นมา เมื่อตอนที่ร่อนเร่อยู่ในแถบถิ่นทุรกันดาร เป็นการพยากรณ์ว่าพระคริสต์จะทรงถูกยกขึ้นมา เมื่อตอนที่ร่อนเร่อยู่ในแถบถิ่นทุรกันดาร เป็นการพยากรณ์ว่า พระคริสต์จะทรงถูกยกขึ้นบนไม้กางเขนเช่นกัน (ยน. 3:14) ไม้กางเขนแบบเต๋าเป็นเครื่องหมายของนักบุญฟิลิป เนื่องจากท่านถูกตรึงบนไม้กางเขนแบบนี้ นอกจากนี้ยังเป็นเครื่องหมายหนึ่งของนักบุญแอนโทนีอธิการ
ใช้บอกสมณศักดิ์ไม้กางเขนซ้อนกันสองชั้น (กล่าวคือมีแขนแนวนอนซ้อนกันสองชั้น) ใช้กับพระสังฆราช ส่วนไม้กางเขนซ้อนกันสามชั้นใช้กับพระสันตะปาปาเท่านั้น